OYUNLAR
Çoğu izci oymağı ayda bir açık hava etkinlikleri düzenler. Bu etkinlikler bazen bir Doğa yürüyüşü bazen bir kamp olabilir. Oban zaman zaman tek başına da açık havaya çıkabilir. Açık hava etkinliklerin bazıları izcilik becerilerini geliştirir, bazıları dayanıklılığını, zekanı ölçer, artırır. Bazı etkinlikler ise senin bedence sağlam, fikirce uyanık iyi bir izci olmanı sağlayacak oyunlardan oluşur. Şimdi tipik oymak ve oba Doğa yürüyüşü oyunlarından ve macera Doğa yürüyüşlerinden bazılarına bir göz atalım:
HAZINE AVI
Oymak toplantısında oymakbaşın "Gelecek haftanın Doğa yürüyüşü Hazine Avı olacak" diye bildirir. Gelecek hafta sonunu sabırsızlıkla beklersin. Beklenen gün gelince obabaşın mühürlü bir zarf alır. Zarfın üzerinde x ile işaretlenmiş bir yeri gösteren bir kroki vardır ve şu cümle yazılıdır. "x"e görürsün: "Bulunduğun yerden görebildiğin en yüksek meşe ağacına git. Ağacın en büyük dalının gösterdiği yönde 90 m. ilerle". İlerler ve yerinden oynatılmış bir taş bulursun. Taşın altında bir ipucu daha "Olağan dışı meyveleri olan ağaca doğru 235 m." sözü edilen ağaç aslında dallarına çam kozalakları bağlanmış bir hindibağ otudur. Hemen dibinde teknik iz işaretleri vardır. Bu izler seni bir ağaca götürür. Oda ne? Burada hiç bir ipucu yok. Biriniz başını yukarıya kaldırır. Tepedeki dalda bir mesaj asılı "157'ye bak. 157'ye bakılır, biri bağırır" şuradaki ağaçta kırmızı bir fular var. Hep birlikte o tarafa doğru koşulur. Fulara bir mesaj iğnelenmiştir. "150 m, 90 derece" Haydi ileriye! Buradaki son mesajdır. "Kuru kestane ağacının altını kaz". Ağacı bulur hep birlikte kazmaya koyulur ve sonunda hazineyi bulursunuz. Bulduğunuz hazine altın ya da kıymetli taşlar değildir. Ama en azından şanslı hazine avcılarının afiyetle yiyeceği bir torba fıstıktır.
KAYIP ÇOCUK
Tüm oymağa alarm verilir. Oban hemen hareket noktasına koşar. Oban hemen hareket noktasına koşar, Oymağın bütün obaları toplandığında oymakbaşın açıklar. "Bir çocuk kaybolmuş aramalar sürdürülüyor, şu anda bir tek orman aranmamış durumda. Bu ormanın krokisi her obaya verilecek. Yardımınız isteniyor. Yardıma hazır mısınız?" Elbette hazırsınız! Obabaşın sizden beklenileni anlatıyor. Yola çıkıyorsunuz. Bir süre çocuğu aradıktan sonra bulsanız da bulmasanız da önceden tespit edilen bir zaman ve yerde diğer arkadaşlarınızla buluşuyorsunuz. Bu oyunda yastıktan yapılmış bir yapma bebek olan kaçırılan çocuk belki de bir gün aranması gereken gerçek bir çocuk olabilir.
ORYANTIRING
Harita ve pusulayı kullanmayı öğrendiğin zaman oryantiring heyecanını yaşayabilirsin.
KESTIRME DOĞA YÜRÜYÜŞÜ
İlk oryantiring denemen tüm obanın katılacağı kestirme bir Doğa yürüyüşü olabilir. Topografik haritanı al. Bir başlangıç noktası ve başlangıç noktasından aşağı yukarı 5 km. uzakta bir varış noktası tespit et. Başlangıç noktasından varış noktasına bir çizgi çek ve pusulanı ayarla. Çizgi ile belirlediğin yolu izle, önüne çıkan güçlükleri yenerek ilerle. Obadaki her izci sırayla diğerlerine öncülük etsin.
ORYANTIRING YARIŞMASI
Harita ve pusula konusunu iyice öğrendikten sonra bir başka obayı oryantiring yarışına davet et. Üzerinde beş veya altı kontrol noktası olan bir yol belirlemek için çevreyi iyi tanıyan ve oryantiring de iyi olan birine baş vur. Obanı takımlara ayır. Her takımın bir oryantiring pusulası ve üzerinde kontrol noktaları işaretlenmiş bir haritası olmalı. Takımlar 5 dk. ara ile yola çıkmalı. Sen ve arkadaşın pusulayı ilk kontrol noktasına ayarlayıp, yola koyuluyorsunuz. Kontrol noktasına vardığınızda, pusulayı ikinci kontrol noktasına ayarlıyorsunuz. Tüm yolu katedinceye kadar bu şekilde devam ediyorsunuz. Acaba hangi takım tüm kontrol noktalarını en kısa zamanda geçti. Bu sefer kazanan takımda olmayabilirsin ama bir gün senin takımın da kazanacak.
YABAN YAŞAMI TANIMA
Obanla Doğa yürüyüşüne çıktığında temiz hava alır toprağın kokusunu duyarsın. Önünde bütün gün sürecek bir macera uzanır. Zamanını nasıl geçireceksin? Zamanını iyi bir şekilde geçirebilmen duyu organlarını iyi kullanabilmene ve iyi bir gözlemci olmana bağlıdır. Bazı insanlar yaşamın tadına pek varamazlar. Bu insanların gözleri varır ama çevrelerinde olanları farkedemezler. Kulakları vardır, ama işittikleri bir kulağından girer, diğerinden çıkar. Herkesin sahip olduğu sayıda beyin hücresine sahiptirler ama kafalarının içi boştur. Çünkü hiç bir şeye karşı merak duymazlar, hiç bir konuya konsantre olamazlar, öğrendiklerini beyinlerinin bir kenarında depolayamazlar. Ama sen böyle değilsin, senin gözlerin keskin, zihnin cevaplanmasının istediğin pek çok soru ile dolu. İçinde yaşadığın dünya ile ilgili her şeyi bilmek istiyorsun.
Bir oba Doğa yürüyüşünde oynayacağın doğa oyunları sana yaban yaşamı tanıman konusunda yardımcı olacaktır.
İZLER, İŞARETLER
Yaban yaşamı tanımaya çalışmak yalnıza bir hayvanı görmekle olmaz, bazen görmeden de arkasında bıraktığı izlerden, işaretlerden o hayvanı tanıyabilmelisin. Kırsal alanda bu izlere rastlayabilirsin. Bu izler, bu işaretler bir sincap tarafından kırılmış bir fındık, bir ağacın tepesindeki bir yuva, bir yılan tarafından deri değişiminde bırakılmış bir yılan gömleği, bir kuş tüyü, bir koza, bir böcek kabuğu vb. olabilir.
İNCELE VE DAHA SONRA HATIRLA
Çıktığın açıkhava etkinliklerinde, kendini inceleme ve hatırlama konusunda eğit. İçinde bulunduğun çevreyi dikkatlice inceleme alışkanlığını edin. Gözlerini çevrende dolaştır. Daha sonra hatırlayabilmek için en ince ayrıntısına adar çevreni incele. Obanla oynayacağın oyanlarla özellikle Kim Oyunları ile inceleme ve daha sonra hatırlama becerini geliştir. İşte bir örnek;
Obabaşın 20 hayvanı işaretini, izini ya da kalıntısını bir yere koyar ve üzerini bir örtü ile kapatır. Örtüyü açar, ir dakika için izleri incelersin. Obabaşın tekrar üzerlerini örter. Gördüklerini hatırlayabildikçe bir kağıda yazarsın. En çok hatırlayan kazanır. Kim oyununu çeşitli resimlerle ve neslelerle de deneyebilirsin.
KİM OYUNU NEDİR?
İzciliğin kurucusu B.P. (Baden Powell) bu oyunu Rudyard Kipling tarafından yazılan "Kim" adlı hikayeden esinlendi. Hikayenin kahramanı "Kim Ball" casusları yakalamak üzere eğitilen öksüz bir çocuktur. Eğiticisi Lurgan, Kim'in eğitimine, Kim'e bir tepsi dolusu çeşitli değerli taşlar göstermekle başlar. Kim taşlara bir dakika baktıktan sonra, üzerlerini bir örtü ile örter ve Kim'den tepside ne tür taşların bulunduğunu saymasını ister. Başlangıçta Kim ancak birkaçını hatırlayabilir. Bir süre sonra ise kendine gösterilen taşların hepsini hemen hatırlayabilecek bir duruma gelir.
STALKING OYUNLARI
Bu oyunları oynamak için geniş bir alan gerekmez Doğa yürüyüşüne çıktığınızda öğlen yemeği molasında ya da bir bahçede oynanabilirler.
Uyuyan Korsan: Gözü bağlı bir korsan bir kütüğün üzerinde oturmaktadır. Ayağının dibinde bir hazine sandığı vardır. (Boş bir kibrit kutusu) Diğerleri onun çevresinde aşağı yukarı 30 m. uzağındadır. Yapılacak şey sessizce korsana yaklaşarak hazine sandığını almak ve yine sessizce yerine dönmektir. Korsan yaklaşanı işitirse ellerini çırpar ve sesi işittiği yeri gösterir. İşittiği sen isen oyundan çıkarsın, hazine sandığını alıp, sessizce yerine dönebilen kişi korsan olur ve bir önceki korsanla yerini değiştirir.
Geyiğe Sessizce Yaklaşma: "Geyik" ormanda ayakta durur. Diğerleri ondan 60 m. uzağa ve farklı yönlere yürürler. Yere atarlar. Bir düdük işareti ile saklanabilecekleri şeylerin arkasında saklana saklana ve sessizce geyiğe yaklaşmaya çalışırlar. Geyik içlerinden birini görürse ona seslenir ve gördüğünü söyler. Görünen izci oyundan çıkar. Görünmeden geyiğe en fazla yaklaşan izci bir sonraki oyunun geyiği olur. Bu oyunlar hayal gücü kullanılarak genişletilebilir ve yine hayal gücü ile yeni oyunlar bulunabilir.
KIZILDERİLİ İZ İŞARETLERİ
İz takip ederken gözlerini iyi kullan. Gördüğünün hayalinin bir oyunu değil, gerçekten bir iz işareti olduğundan emin ol. Eğer bir işareti kaçırdığını düşünüyorsan, sildiğin ya da bozduğun son işaretin yanına git ve yeniden aramaya başla. Bulduğun bir işareti o noktadan ayrılmadan önce silmeli ya da bozmalısın. Bunu yazmazsan Doğa yürüyüşüne çıkan diğer obaları şaşırtabilir, hatta aynı yerdeki gelecek Doğa yürüyüşünde şaşıran sen olabilirsin.
TRAlLlNG İLE İLGİLİ OYUNLAR
Av ve Avcılar: Bir izci av olur, diğerlerinden 1O dk. önce yola çıkar. Av 1.5 km. uzaklıktaki hedefine doğru ilerlerken arkasında iz işaretleri bırakır. Diğerleri, hedefine varmadan önce avı izleyip bulmaya çalışır.
Hayvan Avlama: Bir izci yanındaki evcil hayvanı ile birlikte diğerlerinden beş dakika önce yola çıkar. Obanın diğer üyeleri onu izlemeli ve hedefine varmadan önce bulmalıdır.
TRACKING OYUNLARI
İzleri Takip Et: Obana hayvan izlerini takip edebilme fırsatını verebilmek için demirden belli bir hayvana ait ayak izleri yaptır ya da satılan bir yer varsa satın al. Bir izci beş dakika önceden yola çıkıp bu demir kalıplarla izler bıraksın. Obanın diğer üyeleri onu izlesin.
Yaralı Casus: Casus rolü oynayan bir izci diğerlerinden bir dakika önce yola çıkar, ilerlerken bir kaç adımda bir yere kırmızıya boyanmış mısır taneleri atar. Casus bir buçuk kilometre ötedeki hedefine varmadan önce diğerleri onu yakalamak zorundadır.
STALKING OYUNLARI
Bu oyunları oynamak için geniş bir alan gerekmez Doğa yürüyüşüne çıktığınızda öğlen yemeği molasında ya da bir bahçede oynanabilirler.
Uyuyan Korsan: Gözü bağlı bir korsan bir kütüğün üzerinde oturmaktadır. Ayağının dibinde bir hazine sandığı vardır. (Boş bir kibrit kutusu) Diğerleri onun çevresinde aşağı yukarı 30 m. uzağındadır. Yapılacak şey sessizce korsana yaklaşarak hazine sandığını almak ve yine sessizce yerine dönmektir. Korsan yaklaşanı işitirse ellerini çırpar ve sesi işittiği yeri gösterir. İşittiği sen isen oyundan çıkarsın, hazine sandığını alıp, sessizce yerine dönebilen kişi korsan olur ve bir önceki korsanla yerini değiştirir.
Geyiğe Sessizce Yaklaşma: "Geyik" ormanda ayakta durur. Diğerleri ondan 60 m. uzağa ve farklı yönlere yürürler. Yere atarlar. Bir düdük işareti ile saklanabilecekleri şeylerin arkasında saklana saklana ve sessizce geyiğe yaklaşmaya çalışırlar. Geyik içlerinden birini görürse ona seslenir ve gördüğünü söyler. Görünen izci oyundan çıkar. Görünmeden geyiğe en fazla yaklaşan izci bir sonraki oyunun geyiği olur. Bu oyunlar hayal gücü kullanılarak genişletilebilir ve yine hayal gücü ile yeni oyunlar bulunabilir.
YOLUNU NASIL BULURSUN?
Obanla çıktığın Doğa yürüyüşlerinin çoğu çevrendeki yakın ve tanıdığın yerlerde çıktığın Doğa yürüyüşleridir. Zaman zaman daha önce hiç gitmediğin yerlere de gitmek istersin. Böyle Doğa yürüyüşlerine çıkarken bir haritaya ve pusulaya ihtiyacın olacak.
Günümüzde uydulardan aldığı sinyallerle koordinatları belirleyen GPS (Global Positioning System) olarak adlandırılan yön ve yer belirleyici aletler her hava ve yer koşullarında yer bulmamızı sağlar.
